Waterslot

Er kwam steeds meer wijn-in-wording in het waterslot en ik googelde een rondje hoe dat kon. Het waterslot kwam niet in aanraking met de vloeistof (bij start was er 5 mm ruimte) en toch leek het alsof de vloeistof omhoog gezogen werd.

Te weinig ruimte boven de vloeistof of een te heftige gisting bleken dit te kunnen veroorzaken. Het was eenvoudig op te lossen door het waterslot er even af te halen, schoon te maken en opnieuw te plaatsen. Dit keer met iets tussenruimte en nu gaat het goed.

Ik vind het zo gezellig in de keuken. De druiven van het balkon die staan te pruttelen doordat de suiker omgezet wordt in alcohol. Plop, plop klinkt het dan door het waterslot.

Een waterslot is nodig omdat er geen zuurstof bij mag komen, dan zou de alcohol omgezet worden in azijn. Terwijl er wel koolzuurgas, dat ontstaat door de omzetting van suiker in alcohol, moet kunnen ontsnappen.

Heb je geen waterslot? Je kunt er zelf een maken met een slangetje dat je vouwt zodat er een "sifon" ontstaat. Of laat het uiteinde van een slangetje uitkomen in een glas water.

Waar je ook gebruik van kunt maken is dat koolzuurgas zwaarder is als lucht. Zorg dat je wat ruimte hebt boven de vloeistof en een piepklein gaatje bovenin de kurk/dop. Het ontstane koolzuurgas zal als een deken op de wijn blijven liggen en door overdruk zal het naar buiten geperst worden door het kleine gaatje. Diezelfde overdruk zorgt ervoor dat er geen lucht naar binnen gaat.

Hobbybrouwen (Johnny Stardust)

Tijdens mijn zoektocht naar de oorzaak van wijn in het waterslot kwam ik de term ballon-wijnen tegen. Een ballon die opgeblazen wordt door het koolzuurgas. Wél blijven controleren en op tijd leegknijpen anders knapt ie.

Wijnmaker.blogspot

Je kunt het imiteren met een plastic zakje en een elastiek. En toen kwam ik terecht op Luc's wijnblog... En verdwaalde ik even. Mandarijnenwijn. Vlierbloesemwijn. Een test met bakkersgist ipv wijngist. Marmite als voedingszout. Heerlijk wat een informatie!  

Zelf wijn maken van je druiven?

Lees hier hoe.

Kijk hier mijn instagramfoto's en -filmpjes.

Ik doe het in een gewone wijnfles en inmiddels zonder enige toevoeging. Geen starter, geen voedingszout en geen sulfiet. Ik vind het vooral leuk om het proces te zien. Ik ben geen wijndrinker (bier it is!) en laat het na het proeven wijnazijn worden. Die is echt heerlijk!

Tosti-wraps

Zo'n dag dat iedereen op een ander tijdstip moest eten en je het tosti-ijzer pakt terwijl je opgerolde tortilla's uit de oven wilde klaarmaken...

Dat was handiger dan verwacht! En ideaal voor kliekjes als pastasaus, chili, groenteprut, ragout of curry! Je maakt er in een handomdraai een stevig pakketje van. Een warme wrap die je uit het vuistje kunt eten.

Werkwijze:

1. Leg de (niet al te natte) vulling midden op de tortilla. Qua volume ongeveer een dikke boterham.

2. Sla de zijkanten naar binnen.

3. Vouw de tortilla goed sluitend dicht. Zorg dat er geen vloeistof uit kan lopen bij de hoeken of bovenop.

4. Bak de tortilla in het tosti-ijzer.

Ik bakte groente (rode ui, gele courgette en paprika) met verse kruiden uit de tuin en belegde met flink wat kaas.

Eet smakelijk!

Namen van kruiden

Ik was aan het koken en ik had ketoembar nodig. Nu heb ik een best wel overzichtelijke kruidenla onder het fornuis maar ik kon het oude Conimex-potje* niet vinden. Wat was ook alweer de andere naam van ketoembar? Tijd om het uit te schrijven. Zodat ik het ga onthouden.

Foelie = schil van de nootmuskaat

Gember = djahé

Ketoembar = koriander

Kokos = santen

Komijn = djinten

Kummel = karwij (en geen komijn, wordt vaak verkeerd vertaald)

Kurkuma = geelwortel = koenjit = koenir

Lavas = maggikruid

Oregano = marjolein = majoraan

Salie = palingkruid

Sereh = citroengras

En last but not least:
Kruidenmengsel = curry = kerrie = masala = massala = boemboe

Tip: koop 1x een glazen potje en vul het daarna bij met zakjes van 80-100 gram van de toko. Da's beter voor het milieu en 5x goedkoper.

* Daar zit het al jaren niet meer in. Koriander maal ik tegenwoordig net als peperkorrels. Bij het woord ketoembar denk ik nog steeds aan dat oude potje.
Ik weet in wat voor potje/zakje een kruid zit. Voor de huisgenoten staat het bovenop geschreven. Kruiden voor "zoet" zoals kaneel staan in een schoenendoos in het midden.

Pectine

Vroeger maakten ze jam door vruchten in te koken tot de gewenste dikte. In het Coöperatie Kook- en Huishoudboek uit 1938 staan recepten volgens deze methode. Doch ook een heel kort recept voor "Jam met opekta". Het hele recept:

"Gebruik voor jam, die met opekta bereid wordt, bij voorkeur vruchten, die weinig pectine bevatten. b.v. frambozen, kersen e.d.
Volg voor het bereiden van jam met opekta nauwkeurig de bereidingswijze, die op de pakjes aangegeven staat."

Opekta is een handelsnaam voor pectine. Pectine is een verdikkingsmiddel dat gebruikt wordt om jam te maken. Marmelo (wat in het Portugees kweepeer betekent) is een andere handelsnaam.

Tegenwoordig wordt meestal geleisuiker gebruikt. Daar zit de pectine (en citroenzuur) doorheen gemengd. Je hebt twee soorten geleisuiker; van de een gebruik je 1000 gram suiker op 1000 gram vruchten en de ander 400 gram suiker op 1000 gram vruchten.

• Pectine vormt met zuur en suiker bij verhitting een gelei.
• Pectine zit van nature in fruit. In de ene fruitsoort wat meer dan in de andere.
• Pectine breekt af bij langdurige verhitting.

En dat brengt mij bij een van de nadelen van geleisuiker waar de pectine in een vaste verhouding in zit: Je kunt de hoeveelheid pectine niet op de vrucht afstemmen. En je kunt niet variëren met het suikerpercentage.

Afgelopen zomer in Zweden plukten* we bosbessen en maakten we jam. Ze hadden daar losse pectine en we konden de hoeveelheid afstemmen op de vrucht en het gewenste suikerpercentage. Bosbessen zijn al zuur dus we hebben geen citroen toegevoegd.

Vorige week, toen ik kweeperenjam ging maken, heb ik me suf gezocht naar hoeveel geleisuiker ik erbij moest doen. Kweeperen hebben van nature al veel pectine en de vorige keer had ik te dikke jam. Ik was in de veronderstelling dat er een overzicht bestond met per vrucht de hoeveelheid pectine.
Dat is er niet. Het pectine-, fruitzuur en suikergehalte in een vrucht hangt, behalve af van de soort, af van het seizoen en de rijpheid. Dus mijn plan om een tabel met per fruitsoort de hoeveelheid pectine te maken en hier neer te zetten heb ik laten varen... Ik sluit aan bij het oude kookboek: volg de bereidingswijze die op de pakjes aangegeven staat.
Weinig suiker betekent meer pectine en korter koken. Voeg geleisuiker pas toe als de vruchten gaar (en gepureerd) zijn. Geleisuiker standaard is 4 minuten koken, geleisuiker speciaal is 1 minuut koken.

Met losse pectine is het makkelijker variëren. Een ander voordeel is de prijs:
Op het moment van schrijven kost een pak gewone suiker €0,75 en een pak geleisuiker dat voor 99% uit gewone suiker bestaat €1,69. Dat is €0,94 per kilo voor de additieven. Volgens mij is losse pectine (E440) goedkoper.

Meer over jam maken.

NB. Alleen jam met 60% suiker is onbeperkt houdbaar. Vruchtensuiker telt mee. Bewaar jam met minder suiker na opening in de koelkast en eet hem binnen 14 dagen op.

* scheppen. We hadden bakjes waarmee we de bessen van de planten gristen. Op het etiket zie je een fotootje van de stofzuiginstallatie waarmee we de bladeren van de bessen scheidden.

Beeld reclame Opekta linkt door naar Miep Gies. Zij werkte bij Otto Frank die handelsagent was voor Opekta Nederland.