Vlierbloesemchampagne

Al sinds Diana van Ewijk erover schreef in 2015 ben ik van plan om vlierbloesemchampagne te maken… doch iedere keer als er weer een recept voorbijkwam stonden er in de comments ontplofte flessen dus hield ik het bij siroop. Ook lekker met prikwater erbij.

Inmiddels heb ik ervaring met wijn en appelazijn maken inclusief knallende gisting, zag weer vlierbloesemschermen hangen en wilde het toch eens voorzichtig proberen met een kleine hoeveelheid. Ik googelde recepten, veel mooie foto’s, veel enthousiaste verhalen en ook onzin: Azijn zou de starter wezen tot aan azijn bederft de alcohol (nee, supermarktazijn zit weinig levends in), hoe meer schermen hoe meer koolzuur (nee, dat hangt af van suikergehalte en na hoeveel wachttijd je gaat bottelen), brouwersgist toevoegen (hoeft niet, op de nectar zitten al van nature gisten), bloesem overgieten met kokend water (nee dan gaan de gisten dood) en iemand die pas ging bottelen nadat de boel uit gebubbeld was en toen klaagde dat er geen prik in de champagne zat.

Enfin, ik destilleerde uit de verschillende recepten de hoeveelheden (per liter water) en tijden:

• 2 tot 4 bloesemschermen
• 1/3 tot 1/2 eetlepel azijn (wijn-, natuur- of appelazijn)
• 70 tot 250 gram suiker
• 1/4 tot 2/3 citroen
• 1 tot 5 dagen trekken voordat je bottelt
• 14 dagen donker wegzetten*
• 0 tot 6 weken op smaak laten komen
• Houdbaarheid varieerde van 6 weken tot 1 jaar.

Weetjes bij het vergisten:

• Gist zet, als zuurstof ontbreekt, suiker om in alcohol en daarbij ontstaat koolzuur. Hoe meer suiker, hoe hoger het alcoholpercentage en hoe meer koolzuur er ontstaat.
• 16-17% is de max die je kunt bereiken, daarboven gaat de gist dood.
• Voor 1% alcoholpercentage heb je 17 gram suiker per liter nodig.
• De azijnzuurbacterie zet alcohol om in azijn en heeft zuurstof nodig. Daarom moet je bubbelwijn nadat het gistingsproces op gang is gekomen afsluiten van zuurstof door te bottelen. In een fles die de druk van het koolzuurgas dat ontstaat aankan. Voor niet mousserende wijn gebruik je een waterslot zodat het koolzuurgas kan ontsnappen.
• Temperatuur, tijd, suikergehalte en het aantal aanwezige gisten hebben invloed op de hoeveelheid koolzuurgas die ontsnapt voordat er gebotteld wordt.
• Bestrijdingsmiddelen en waxlaagjes op fruit kunnen de vergisting verstoren. Gebruik biologische producten of producten uit de tuin.
• Ongewenste schimmels hebben zuurstof nodig. Hoe warmer het is, hoe harder ze groeien. Bij de eerste fase, voordat je afsluit van zuurstof en er nog niet voldoende alcohol gevormd is om te beschermen tegen schimmels, kan schimmel groeien op delen die boven het water uitsteken. Zodra je schimmel ziet, schep het eraf!
• Bij warm weer of lange opstarttijd is het verstandig om de schermen onder water te houden met een steen of zwaar bord.

Zoals gezegd, ik begin voorzichtig met een kleine hoeveelheid. En na het proeven kijk ik of ik het recept aanpas. Ik heb geen hele stevige champagnefles dus ga voor minder suiker (dus minder alcohol en minder koolzuur) in verband met ontploffingsgevaar.

Ingrediënten:

• 1 liter water
• 7 (niet zo grote) bloemenschermen
• 1/4 biologische citroen
• 1/2 eetlepel witte wijnazijn
• 125 gram suiker

Werkwijze:

• Oogst schermen, laat een uurtje liggen zodat de beestjes eruit lopen en knip de dikste takjes weg.
• Snijdt de citroen in stukjes.
• Doe alle ingrediënten bij elkaar, roer tot de suiker is opgelost, zorg dat de bloesem onder water staat en dek af met een doek of deksel.
• Laat 2 dagen staan. Roer halverwege nog een keertje door.
• Filter de vloeistof door een doek en giet het in flessen met beugeldoppen of een plastic frisdrankfles.
• Laat 14 dagen minimaal 3 weken staan op een donkere plek op kamertemperatuur.
• Wees voorzichtig met openen. Proost!
• Door de alcohol zou het een tijdje houdbaar moeten zijn. Doch ik zou niet te lang wachten met opdrinken.

Dat is alles.

Twee flesjes van 500 cc staan momenteel in een doos in de garage. Wordt vervolgd.

* Update 19 juni 2023.
Bij alle recepten zag ik 14 dagen staan voor het gistingsproces. Dus ik had de flessen na 14 dagen in de koelkast gezet en trok er gisteren al eentje open, de vlier bloeit nu namelijk nog en dan kan ik verder experimenteren met het recept.
Helaas bleek de gisting nog niet klaar. Het leek nog op vlierbloesemsiroop met prikwater. Wel redelijk wat koolzuur (mag nog wat meer) en te zoet. Niet alle suiker was al omgezet in alcohol.

Ik googelde naar gisting van bier en wijn en las daar 2 tot 3 weken. Het blijft een natuurproces, afhankelijk van de soort gist, de hoeveelheid gist bij aanvang, de hoeveelheid suiker en de temperatuur. Ik denk dat de temperatuur (in de schuur) te hoog is geweest waardoor het minder snel is gegaan. En vervolgens in de koelkast te laag. De tweede fles staat nu in de huiskamer, hopelijk gaat de gisting weer verder. Wordt vervolgd.